چرا نباید کودک را برای تنبیه در اتاق حبس کنیم؟
حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه یکی از بدترین روشهای تربیتی است که میتواند بر روح و روان بچهها اثرات جبرانناپذیری داشته باشد. در این مطلب، قصد داریم ببینیم چرا نباید بچهها را برای تنبیه در اتاق حبس کنیم؟ اگر شما هم بهعنوان پدر، مادر یا مربی کودکان با آنها در ارتباط هستید، پیشنهاد میکنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.
هرگز از روش حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه استفاده نکنید
حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه یکی از مصادیق کودکآزاری است. استفاده از روشهای تنبیهی درست از مهمترین بخشهای تربیت فرزندان است. با این حال، کافی است عبارت تنبیه کودک را به زبان آورید تا تصویر کتک زدن یا زندانی کردن بچهها در ذهن بسیاری از افراد تداعی شود. به خاطر داشته باشید، با انجام این کارها نه تنها فرزندتان را تربیت نکرده و مشکلات رفتاری او را برطرف نمیکنید بلکه چالشهای تازهای را برای او و کل خانواده و حتی جامعه ایجاد خواهید کرد. شما بهعنوان والدین بچهها وظیفه دارید رفتارهای درست را به آنها آموزش دهید. فراموش نکنید، انجام این کار با استفاده از روشهای تشویقی و تنبیهی اصولی و صحیح امکانپذیر خواهد بود.
مشکلات و اختلالات روانی ناشی از زندانی کردن کودک در اتاق
روانشناسان، حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه را درست معادل استفاده از سلول انفرادی برای بزرگسالان میدانند. ممکن است تصور کنید، زندانی کردن افراد بزرگسال در یک سلول انفرادی برای مدتی طولانی با حبس کردن بچهها در اتاق، انباری یا حمام بهمدت چند دقیقه زمین تا آسمان تفاوت دارد. متاسفانه این عقیده درستی نیست.
به خاطر داشته باشید، تصور و درک کودکان از زمان کاملا با بزرگسالان متفاوت است. یعنی، یک بازه زمانی چند دقیقهای که برای شما در چشم برهم زدنی سپری میشود ممکن است برای فرزندتان یک عمر بهنظر برسد. بنابراین، کافی است کودک را تنها چند دقیقه در مکانی دربسته زندانی کنید تا او را دچار اضطراب و استرس بیش از اندازه کرده و سلامت روانش را بهصورت پایهای و دائمی مختل کنید.
بهعلاوه، با انجام این کار، فرزندتان بهشدت تحقیر میشود و به این نتیجه میرسد که هیچکس او را دوست ندارد و در این جهان تنها مانده است. این تصورات، مشکلات و اختلالات فکری بسیار زیادی را برای بچهها ایجاد میکنند. موارد زیر از شایعترین پیامدهای زندانی کردن کودک در اتاق به حساب میآیند:
شب ادراری
حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه و اضطراب و استرس ناشی از آن معمولا با شبادراری همراه است. این اتفاق بهخودی خود میتواند اضطراب بچه را دو چندان کرده و احساس تحقیر و بیکفایتی را در او افزایش دهد.
لکنتزبان
لکنتزبان یک اختلال ذهنی است که در بسیاری از مواقع از آسیبهای عاطفی و ناسازگاریهای اجتماعی ناشی میشود. با توجه به تاثیرات مخرب زندانی کردن بچهها در اتاق، این روش تنبیهی میتواند موجب ایجاد لکنت در کودکان شود. این اتفاق هم به نوبه خود حس اضطراب، انزوا و سرخوردگی بچهها را تشدید کرده و ارتباط آنها را با محیط بیرون کاهش میدهد.
پارانویا
اضطراب و ترس بیش از اندازه ناشی از حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه بهتدریج میتواند او را دچار پارانویا کند. پارانویا یا بدگمانی یک اختلال آزاردهنده ذهنی است که با توهم، حالت خصمانه و تهاجمی، اعتماد نکردن به دیگران، ناتوانی در بخشش سایرین و فراموش کردن اتفاقات، شک بیش از حد و بسیاری مشکلات دیگر همراه است.
اختلال کنترل تکانه
حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه ممکن است او را دچار اختلال کنترل تکانه کند. این پدیده یک مشکل اضطرابی و ناشی از افسردگی است که موجب از دست رفتن تسلط افراد بر افکار وسواسگونه و عمدتا آسیبزا میشود. افراد مبتلا به این اختلال معمولا افکار خطرناکی را در ذهنشان مرور میکنند؛ این تصورات فرد را بهشدت مضطرب میکند و این استرس تا جایی ادامه پیدا میکند که او وسوسههایش را عملی کند. افراد مبتلا به اختلال کنترل تکانه معمولا با انجام کارهایی مانند دزدی، آتشافروزی، اعتیاد و بسیاری موارد دیگر به خودشان و دیگران آسیب میزنند.
اختلال انفجاری متناوب
این اختلال یکی از رایجترین مشکلات خلقی است که معمولا در اثر تجربه آزارهای جسمی و روحی مانند حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه ایجاد میشود. افراد مبتلا به این اختلال معمولا دچار اضطراب بیش از اندازه بوده و رفتارهایی نظیر پرخاشگری فورانی، اذیت و آزار حیوانات، تخریب اموال عمومی، دعواهای فیزیکی، حمله به مردم و موارد مشابه دیگر را بهدنبال دارد.
علاوه بر این موارد، زندانی کردن کودک در اتاق میتواند مشکلات زیر را برای او بهدنبال داشته باشد:
• روان پریشی و انزوا
• اضطراب و استرس
• افسردگی و ناامیدی
• عصبانیت، تحریک پذیری و خصومت
• ترس شدید و حساسیت افراطی به صداها و بوها
• اختلالات کمتوجهی، نقص تمرکز و حافظه
• توهم و ترس از مرگ
• خودآزاری یا خودکشی
مشکلات جسمانی ناشی از حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه
• سردردهای مزمن
• مشکلات بینایی
• مشکلات گوارشی
• سرگیجه
• تعریق بیش از حد
• خستگی و بیحالی
• تپش قلب
• حساسیت به نور و صدا
• از دست دادن اشتها
• مشکلات خواب
• کاهش وزن
بهترین روش تنبیه کودکان چیست؟
براساس مطالعات انجام شده در آکادمی پزشکی اطفال آمریکا (AAP)، برای تربیت فرزندان سالم لازم است بهجای تنبیه بر یاد دادن رفتارهای خوب تمرکز کنید. تحقیقات نشان دادهاند، کتک زدن، فریاد زدن، استفاده از ناسزا و حبس کردن کودک در اتاق نه تنها رفتارهای نادرست بچهها را اصلاح نمیکنند، بلکه بر جسم و روح او آثاری مخرب و ماندگار بهجا میگذارند. فراموش نکنید، شما بهعنوان والدین و مربیان کودک وظیفه دارید رفتارهایی مانند مسئولیتپذیری و خود کنترلی را به او آموزش دهید. این در حالی است که زندانی کردن بچهها موجب افزایش پرخاشگری در آنها میشود.
کودکان بیش از هر چیز با نگاه کردن به شما و الگوبرداری از رفتارهایتان روش زندگی کردن را یاد میگیرند. بنابراین، بهترین روش تربیت فرزندتان این است که در مقابل اتفاقات واکنشهایی معقول، آرام و در عین حال، قدرتمند داشته باشید.
محروم کردن کوتاهمدت یکی از بهترین روشهای تنبیهی است که توسط اغلب روانشناسان تایید شده است. برای این منظور، میتوانید مکانی آرام و دور از اسباببازیها، تلویزیون و سایر علاقهمندیهای کودک را در نظر بگیرید. در هنگام ضرورت، کودک را به مکان موردنظر بفرستید و به او بیتوجهی کنید.
فراموش نکنید، مدت زمان محرومیت بچهها باید با سن آنها متناسب باشد. روانشناسان توصیه میکنند به ازاء هر سال زندگی کودک، یک دقیقه را برای محروم کردن آنها در نظر بگیرید. برای مثال، یک کودک ۳ ساله را فقط باید ۳ دقیقه در محدوده Time Out قرار دهید. توجه داشته باشید، حمام، انباری و اتاقهای تاریک و دربسته برای انجام این کار بههیچ عنوان توصیه نمیشوند.
بهعلاوه، در مدت محرومیت کودک باید به فریادها و نق زدنهای او بیاعتنا باشید و اصلا نباید برای او سخنرانی کرده یا او را سرزنش کنید. برای نگهداشتن زمان تنبیه حتما از ساعت استفاده کنید تا کودک بداند این کار بهصورت اصولی انجام میگیرد. با به پایان رسیدن مدت تعیین شده لازم است بهسراغ فرزندتان بروید و از او بخواهید بابت کار نادرست خود عذرخواهی کرده یا از دستور شما پیروی کند؛ اگر با شما همراهی نکرد، لازم است دوباره این روند را تکرار کنید.
چند نکته مهم درباره تربیت فرزندان
• بهجای استفاده از کلمات توهینآمیز و رفتارهای خشنی مانند حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه از افعال و عبارات مثبت استفاده کنید. برای مثال، بهجای شلوغ نکن به او بگویید: «آرام باش»؛ یا بهجای فریاد نزن، بگویید: «آرامتر صحبت کن»
• وسایل و ابزارهای خطرآفرین را از دسترس بچهها دور نگهدارید.
• حد و مرزها و قوانین واضحی را تعیین کنید و در آرامش کامل به آنها پایبند بمانید.
• کودکتان را درک کنید و زمانهای گرسنگی، خستگی و عصبانیت او را بشناسید.
• به خاطر داشته باشید، فرزندتان هرگز نباید از نظر عاطفی یا شخصیتی تنبیه شود. برای مثال، هرگز به او نگویید: «دیگه دوستت ندارم»؛ «توی خیابون ولت میکنم»؛ یا «از این خونه میرم»
• در مقابل دیگران و در جمع بچهها را مجازات نکنید.
• پس از تنبیه، کودک را ببخشید، رفتار بد او را فراموش کنید و برای او پروندهسازی نکنید.
• تنبیه بچهها باید با سن و اشتباه آنها متناسب باشد.
سخن آخر
با توجه به آنچه گفته شد، حبس کردن کودک در اتاق برای تنبیه بههیچ عنوان روش تربیتی مناسبی نبوده و میتواند با تاثیرات مخربی همراه باشد. برای جلوگیری از رفتارهای نامناسب کودکان، لازم است با آنها با شکیبایی، آرامش، احترام و اقتدار کامل برخورد کنید. به خاطر داشته باشید، آسیبهای ناشی از مجازات نادرست میتواند برای یک عمر با بچهها باقی بماند و سلامت روح و جسم آنها و کل جامعه را تحت تاثیر قرار دهد.