۶ روش موثر برای آموزش دوست داشتن بدن به کودکان تا ۵ سالگی
در این مطلب، برایتان از مفیدترین روش‌های آموزش دوست داشتن بدن به کودکان تا ۵ سالگی گفته‌ایم. روش‌هایی که کمک می‌کند اعتماد به نفس کودکتان درباره بدن و چهره‌اش تقویت و افزایش پیدا کند.
دوست داشتن بدن و اعتماد به نفس از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر سلامت و رشد جسمانی و روانی کودکان به حساب می‌آیند. ایجاد تصویری دوست‌داشتنی از بدن کودک در ذهن او را می‌توان از اصلی‌ترین وظایف والدین برشمرد.
لازم است این کار از همان سنین نخستین کودکی آغاز شود. برخورداری از اعتماد به‌نفس را می‌توان سرمنشاء پیروزی و موفقیت‌های بچه‌ها در مراحل مختلف زندگی دانست. از سوی دیگر، اعتماد به‌نفس پایین با ایجاد تاثیرات مخرب بر جسم و روح، سلامت کودکان را تهدید خواهد کرد.
«کری هیث» (Kerry Heath)، مشاور و روانشناس برجسته در این باره می‌گوید:
«آموزش ندادن حس اعتماد و پذیرش بدن به بچه‌ها از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند منجر به ایجاد اختلال خوردن و همچنین، اختلالات اضطرابی و خُلقی شود.»
تحقیقات نشان داده‌اند، کودکان از ۵ سالگی حرف زدن درباره بدن خود و مسائل مربوط به آن را شروع می‌کنند. به همین دلیل، لازم است والدین پیش از رسیدن فرزندان‌شان به این سن برای آموزش به آن‌ها اقدام کنند.
۶ روش موثر برای آموزش دوست داشتن بدن به کودکان تا ۵ سالگی
موثرترین روش‌های آموزش دوست داشتن بدن به کودکان تا ۵ سالگی به بدن عبارتند از:
۱. به بچه‌ها درباره بدن‌شان آموزش دهید
فرزند نوپا و پیش‌دبستانی خود را تشویق کنید تا بدن خود را بشناسد. روند آموزش آشنایی با بدن را از ۶ ماهگی شروع کنید و نام اعضا بدن را به بچه‌ها یاد بدهید. «ناتالی گیری» (Natalie Geary)، پزشک خانواده و متخصص اطفال در میامی آمریکا می‌گوید:
«در یک سالگی، بچه‌ها به‌تدریج بدن خود را کشف و درک کرده و تصویری کلی از آن پیدا می‌کنند. در همین سنین، لازم است والدین به اعضا مختلف بدن کودکان اشاره کرده و نام آن‌ها را تکرار کنند. سپس، باید بچه‌ها را تشویق کنند تا با اشاره به اعضا بدن، اسم آن‌ها را بگویند.»
دکتر گیری به والدین پیشنهاد می‌کند، فرزندان خود را در سنین ۱۵ تا ۲۴ ماهگی در مقابل آینه قرار دهند و از آن‌ها بخواهند به اندام‌هایی نظیر گوش، چشم، بینی، زبان و غیره اشاره کنند. در نهایت، با گفتن جملاتی نظیر «چشم‌های تو فوق‌العاده هستند؛ چون به کمک آن‌ها می‌توانی همه چیز را ببینی.» احساس مثبت‌نگری به بدن را در آن‌ها تقویت کنند. در هنگام بحث درباره اعضا بدن، لازم است برای معرفی اندام تناسلی از نام‌های مناسبی استفاده کرده و از به‌کار بردن اسامی مستعار یا تحقیرآمیز خودداری کنید.
۲. روی ارتقا و تامین سلامت بدن کودک تمرکز کنید
دوست داشتن بدن بیش از هر چیز باید با تمرکز بر تندرستی و سلامتی صورت بگیرد. برخی از افراد، برای ایجاد تصویری دوست‌داشتنی از جسم، وزن و جنبه‌های ظاهری را ملاک و معیار قرار می‌دهند. لازم است بدانید، این کار نادرستی است.
به گفته هیث، «به‌هیچ عنوان نمی‌توان اندازه، شاخص توده بدنی یا شکل ظاهری را ملاک زیبایی قرار داد.» او اضافه می‌کند، «تعیین قوانین و مقررات سخت‌گیرانه در مورد مواد غذایی و سخنرانی درباره روش‌های سالم خوردن و محدودیت‌های تنش‌زا را فراموش کنید. در عوض، لازم است یک برنامه غذایی متعادل، شامل همه گروه‌های غذایی را دنبال کرده و تقسیم‌بندی مناسب وعده‌های غذایی، میان وعده‌ها و دسرها را در عمل و از همان سال‌های نخستین زندگی به بچه‌ها نشان دهید.»
۳. فرزندان‌تان را به انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش ترغیب کنید
دوست داشتن بدن تا اندازه زیادی به انجام منظم فعالیت بدنی و تمرینات ورزشی بستگی دارد. تحرک بدنی از اصلی‌ترین عوامل موثر در تامین سلامت جسم و روح است. لازم است کودکان از نخستین سال‌های زندگی با این فعالیت‌ها آشنایی یابند و ورزش مورد علاقه خود را پیدا کنند.
هیث در این باره می‌گوید: «خانواده‌هایی که تحرک و ورزش را جزئی از برنامه روزانه خود قرار می‌دهند به احتمال زیاد کودکانی را تربیت می‌کنند که به‌طور منظم ورزش می‌کنند. انجام این کار احساس راحتی، آرامش و اعتماد به‌نفس را در آن‌ها تقویت می‌کند.»
تا جای ممکن، ورزش را به‌عنوان راهکاری برای کاهش وزن معرفی نکنید. به گفته هیث، «کودکانی که برای کاهش وزن و از روی ناچار ورزش می‌کنند نه تنها نسبت به تحرکات بدنی بی‌علاقه می‌شوند، بلکه یاد می‌گیرند از بدن خود متنفر باشند. به‌هیچ عنوان وزن کودک را تمسخر نکنید. براساس تحقیقات، انجام این کار می‌تواند منجر به افزایش وزن، پرخوری و اقدامات شدید در زمینه کنترل وزن شود.»
البته، ورزش کردن در دوره شیوع بیماری‌های مسری نظیر کرونا کار ساده‌ای نیست. این موضوع، فشار بسیار زیادی را به کودکان تحمیل می‌کند. به گفته «ایلان شاپیرو» (Ilan Shapiro)، پزشک متخصص اطفال و مدیر بخش آموزش بهداشت و سلامت مرکز درمانی AltaMed لس‌آنجلس، «مدت‌هاست کودکان در خانه و به‌صورت آنلاین تحصیل می‌کنند. بسیاری از آن‌ها دیگر به زمین‌های بازی دسترسی ندارند و نمی‌توانند انرژی خود را آزاد کرده یا به‌اندازه کافی ورزش کنند.» خبر خوب این است که شما می‌توانید همراه با فرزندان خود در منزل ورزش کرده و این کار را به فعالیتی سرگرم‌کننده، شاد و خانوادگی تبدیل کنید.
۴. درباره غذا و خوراکی‌ها تبادل نظر و گفت‌وگو کنید
بسیاری از کودکان خردسال با خوردن مواد غذایی سالم، سبزیجات و میوه‌ها مشکل دارند. در چنین مواقعی، لازم است از تبدیل کردن میز شام به میدان جنگ خودداری کنید. در عوض، می‌توانید فضایی امن و آرام برای گفت‌گو ایجاد کرده و با ساده‌ترین اصطلاحات و شیرین‌ترین عبارات درباره خواص مواد غذایی و نقش آن‌ها در تقویت و تامین سلامت بدن صحبت کنید.
به گفته دکتر شاپیرو، «لازم است سفره خود را با انواع غذاهای مغذی پر کنید. برای بچه‌ها توضیج بدهید که چرا باید میوه و سبزیجات مختلف را به‌همراه وعده‌های غذایی نوش جان کنند. به‌عنوان مثال، به فرزندان خود بگویید که سبزیجات و میوه‌ها به بدن ما انرژی می‌دهند تا بازی کنیم، روحیه خوبی داشته باشیم و به ما کمک می‌کنند تا قوی و سالم شویم.» دکتر شاپیرو پیشنهاد می‌کند، «مواد غذایی مصرفی خانواده را به ۳ گروه خوراکی‌های همیشگی، گاه‌به‌گاه و نادر تقسیم‌بندی کنید.»
خوراکی‌های همیشگی
این دسته از خوراکی‌ها، مواد غذایی سالمی هستند که همواره باید در وعده‌ها و میان وعده‌های روزانه گنجانده شوند. از این جمله، می‌توان به انواع سبزیجات تازه، میوه‌ها، مواد پروتئینی و آجیل خام و حبوبات اشاره کرد.
خوراکی‌های تفننی
این دسته از خوراکی‌ها، غذاهایی هستند که در برخی مواقع و تحت شرایط خاصی ممکن است در منزل مصرف شوند. از این جمله، می‌توان به فست‌فودهایی نظیر پیتزا و مرغ سوخاری اشاره کرد.
خوراکی‌های غیرمجاز
این گروه از خوراکی‌ها، مواد غذایی یا اسنک‌هایی هستند که با وجود طعم دلپذیر تا جای ممکن باید از خوردن آن‌ها اجتناب کرد. از این جمله، می‌توان به بستنی، چیپس، پفک، شیرینی و انواع‌واقسام خوردنی‌هایی اشاره کرد که از قند، نمک و چربی بالایی برخوردار بوده و برای سلامت بدن ضرر دارند.
۶. اطلاعات نادرست بچه‌ها را اصلاح کنید
دوست داشتن بدن تا اندازه زیادی به الگوها و باورهایی بستگی دارد که از طرف خانواده یا جامعه به کودکان القا می‌شود. این روزها، قرار گرفتن کودکان در معرض رسانه‌های اجتماعی و استانداردهای زیبایی غیرواقعی اجتناب‌ناپذیر است. بنابراین، بچه‌ها به‌صورت مداوم حجم بسیار زیادی از اطلاعاتی را دریافت می‌کنند که اغلب آن‌ها نادرست هستند. شما به‌عنوان والدین وظیفه دارید این اطلاعات غلط را بررسی و تصحیح کنید.
لازم است به فرزندان‌تان یاد بدهید که آن‌ها با وزن، رنگ پوست یا ناتوانی‌های جسمانی خود قضاوت نمی‌شوند. هیث در این باره می‌گوید:
«به کودکان خود بیاموزید که هر بدنی زیبایی خاص خود را دارد و چیزی به‌عنوان بدن بد وجود ندارد. این موضوع به بچه‌ها کمک می‌کند که ظاهر خود را با الگوهای القایی و دست‌نیافتنی مقایسه نکرده و بدن‌شان را قضاوت نکنند. در غیر این‌صورت، به‌سادگی می‌توانند دچار عدم اعتماد به‌نفس، افسردگی و اختلال خوردن یا اضطراب شوند.»
۷. برای بچه‌ها الگوی خوبی باشید
بهترین روش برای تقویت دوست داشتن بدن به کودکان این است که به‌عنوان والدین الگوی خوبی برای آن‌ها باشیم. هیث می‌گوید، «لازم است به فرزندان‌مان نشان بدهیم که به خودمان و دیگران احترام می‌گذاریم و صرف نظر از ظاهر افراد برای آن‌ها ارزش قائلیم.»
به خاطر داشته باشید، کودکان خردسال از رفتار و گفتار ما تقلید می‌کنند. به گفته هیث، «گفته‌های شما درباره ظاهر خودتان و دیگران به شکل قابل توجهی در رشد فکری و نگرش فرزندان درباره تصویر بدن تاثیرگذار خواهد بود.»
برای مثال، لازم است در هنگام پوشیدن لباس یا مایو نگرش مثبتی به بدن خودتان داشته و روی زیبایی‌ها و نقاط قوت‌تان تمرکز کنید. در غیر این‌صورت، به بچه‌ها نشان می‌دهید که به‌اندازه کافی خوب نیستید. در نهایت، آن‌ها نیز با همین نگرش انتقادی به بدن‌شان نگاه خواهند کرد.
سخن آخر
در این مطلب، تلاش کردیم کاربردی‌ترین روش‌ها درباره آموزش دوست داشتن بدن به کودکان در سنین اولیه کودکان را با شما به‌اشتراک بگذاریم. با توجه به آن‌چه گفته شد، اگر شما هم می‌خواهید فرزندانی سالم، فعال و با اعتماد به‌نفس داشته باشید؛ اگر می‌خواهید از بروز افسردگی، اختلال خوردن و سایر اختلالات خلقی و اضطرابی در کودکان جلوگیری کنید؛ لازم است از همین امروز دست به‌کار شوید و نگرش، رفتار و گفتار خود را نسبت به زیبایی و همچنین، احترام به خود و دیگران تغییر دهید. از این طریق، می‌توانید الگویی مناسب برای بچه‌ها باشید و نگاه آن‌ها را نسبت به خودشان و دنیای پیرامون‌شان عوض کنید.
